Büyümekte olan işletmeler müşterileri nezdindeki bilinirliklerini ve popülerliklerini artırmak için marka varlıklarını koruma altına almalıdırlar. Bunu yapmanın yolu ise sahip oldukları marka varlığını tescil ettirmekten geçer. Markanın ne olduğuna ve marka tescilinin neden bu denli önemli olduğuna dair bilgileri bu yazıda bulabilirsiniz.
Temeller
Bir kişiye yahut işletmeye ait ürün veya hizmetleri diğerlerinden ayırt etmeye yarayan her türlü kelime, tasarım, slogan, ses yahut sembol vb. işaret marka olabilir. İşin ilginç yanı, sesler, renkler ve hatta kokular da dahil ürününüzü ayırt edici kılan hemen her şeyi marka olarak tescil edebiliyor olmanızdır. Markalar genel itibariyle, kelime işareti ve logo işareti olarak iki sınıfa ayrılabilir. Kelime işareti basitçe markanızı meydana getiren kelime ya da kelimelerdir. (ör: Vakko, Bisse) Diğer taraftan logo işaretleri ise grafik elementlerle birlikte birtakım sözcükler de içerebilir. (ör: Nike “swoosh”u altındaki Nike yazısı) Ancak elbette marka olabilecek işaretler bunlarla sınırlı değildir. O sebeple, yazı boyunca tüm bu işaretleri kapsar biçimde “Marka” ibaresini kullanacağız.
Marka hakları, “Fikri Mülkiyet Hakları” yapbozunun parçalarından birisidir. Diğer parçaları ise patent hakları, telif hakları ve ticari sırlar meydana getirir. Bu yönüyle, sahip olduğunuz bir varlığı fikri mülkiyet formlarından birkaçı ile birlikte korumaya almanız mümkündür. Örneğin girişimler logo ve logolarında kullandıkları karakterleri çoğunlukla hem telif hem de marka kalkanı altına alırlar. Nihayetinde, tercih edeceğiniz fikri mülkiyet korumasının türünü sahip olduğunuz varlığın doğası ve işletmesel hedefleriniz belirler. Bir mucit, buluşunu patentle korurken, bir yazar ise eserini telif yasaları ile muhafaza altına alır. Yine bir işletme de gizli bilgilerini ticari sır olarak saklar.
Özetle; marka ve logonuzu ticari marka hakları ile, fotoğraf, yaratıcı ürün ve diğer sanatsal çalışmalarınızı telif hakları ile, özgün buluşlarınızı ise patent ile korursunuz. Saklı kalması gereken yemek tariflerinizi yani meslek sırrı dediğiniz türden varlıklarınızı (ör: gizli sosunuz) ise ticari sır olarak saklayıp sözleşmesel düzlemde muhafaza edebilirsiniz.
Neden Tescil?
Evet, bir markayı ticari olarak kullanmaya başladığınız andan itibaren onun üzerinde haklara sahip olursunuz. Peki zaten birtakım haklara sahipseniz neden onu bir de Türk Patent’te tescil ettirmek için uğraşasınız? Şöyle ki; markanızı resmi bir tescil olmaksızın kullandığınız durumda haklarınıza ilişkin koruma oldukça zayıf kalacak ve hak sahipliğiniz her an bir uyuşmazlığa konu edilebilir hale gelecektir. Dahası markanız için başvuru süreçlerini işletmediğiniz için daha en başta yapılmış olması gereken profesyonel araştırmalar yapılmadığından belki de başkasına ait bir markayı kullanıyor bile olabilirsiniz. Kim bilir belki de tescilsiz kullanıma dayalı bir tazminat davası kapınızı çalmak üzeredir.
Biraz daha üzücü olacak diğer bir ihtimal ise markanızı sizden sonra kullanmaya başlayacak kişi ya da kurumların, onu tescil ettirerek sizin kullanımınızı kâğıt üzerinde usulsüz hale getirmeleridir. Elbette gerçek hak sahipliğine dayanarak bu tescilin hükümsüzlüğünü dava etmeniz mümkündür ancak bunun büyük bir baş ağrısı olacağını bilmelisiniz. Bu hem zaman hem müşteri hem de itibar kaybı anlamına gelir ki bugünün rekabetçi ticaret ortamında hiçbirini yaşamak istemezsiniz.
Tescilin Avantajları
Ticari Markanızı tescil ettirmek aşağıdaki faydaları sağlar:
Markanın ve onu Türkiye genelinde mal / hizmetlerinizle bağlantılı olarak kullanma hakkının size ait olduğuna dair yasal bir karine oluşturursunuz.
Türk Patent veri tabanında markanın size ait olduğu görülebileceğinden hak sahipliğiniz kamusal hale gelir.
Size ait işaretlerin başkaları tarafından kullanılması halinde haklarınızı dava etme yetkisi elde edersiniz.
Uluslararası sicillere yapılacak başvuru ve tescil işlemlerini çok daha kolaylaştırırsınız.
Türkiye’de yasal bir gereklilik olmamakla birlikte tescilden sonra (Registered / Tescilli - CocaCola®) "®" sembolünü markanız ile birlikte kullanabilirsiniz. Bu dış dünyada bir prestij algısı yaratmanıza yardımcı olabilir.
Marka tescili kimi zaman karmaşık ama bir o kadar da hayati bir konudur. Herkesin ekranlara bağlı yaşadığı bugünün dijital dünyasında markanız sizin vitrininizdir. Zira gazetelere tam sayfa reklamlar verip mağazanızın önüne en büyük tabelayı yaptırarak fark yarattığınız günler geride kaldı. İşleri artık logonuz, kurumsal kimliğiniz ve markanızın yarattığı algı getiriyor. Tüm büyüyen işletmelere markalarını korumak ve başka işletmelerin benzer ve kafa karıştırıcı şekilde marka kullanımında bulunmadığından emin olmak için bir avukata danışmalarını tavsiye ediyoruz.
17/05/19
İlgili Kaynaklar: Girişiminizin İsmi İçin 3 Tavsiye
Sorumluluk: Bu sayfa altında sağlanan içerik tamamıyla bilgilendirme amaçlı olup hiçbir şekilde reklam, tanıtım vb. adlar altında değerlendirilemez, hukuki tavsiye olarak yorumlanamaz ve izinsiz olarak kullanılamaz. Bu makaleyi okumanız bizimle avukat - müvekkil ilişkisi kurduğunuz anlamına gelmeyecektir. Eğer daha detaylı bilgi edinmek isterseniz, Cihangir Hukuk yardımcı olmaktan memnuniyet duyar. Bize buradan ulaşabilirsiniz.